kerddi / poetry
dynodi traul a tyndra ein hanes gan ddenu sylw at bwysigrwydd yr wybodaeth a’r dealltwriaeth y’u darllenir drwy gyseiniant y Peiryan Uaban

kyurau’r trysgell
Kanu dri thon a thri thro,
Ar weyll gudd rac ymdaro.
Tri thorch ae allbwn ynghlo;
Heb wrando, nys ddaruyddo.
Dar a thrydar drwy’r trysgell,
Un llais o’r tair kyuriuell.
O dansar toriad asgell,
Llyma neges anghysbell;
Wrth sŵn, daw’r sawr heb eiriau,
Lle guddyth tonnau drysau
O dri ag un heb uuriau,
Trys gell a thrys ae kyurau.
dal kad ry y Pwyll y Peiryanneu
Ry yg Kad æ Ry ym blæynn,
Kan y Llywarch Hen a Mænn.
Nys ym hynt yr ynt ym hias,
Onys wrthrynn Myrddin was.
Llyma dal.
Kan y donn æ kanu Ry,
Pwyll y Peiryanneu æ bu.
Kudd yg Kad æ lledryth synn,
Pwyll a wydd yr elw hynn.
meddwl y uwng
Chwyrn yg ✴︎Helwrn Kæyr✴︎ æ
Kerddæi dros Ddinas y Lleu,
“Nys wedd Tal yr Yw a
Llyma Pwyll y Peiryanneu.”
“Kad Goddeu ys kan y
Klywæi bræin ymlæynn y uwng,
hudd a lledryth gwyddlyt
Uræth y bu yg ynni rwng.”
A chyda dysg gyuoes
Yr ynni tywyll y kyd-
Gysylltæi byd ys awd
Y kreu a roes ~
“Swyn gudd yg huddwyddlyt,
A rac agweddi hyrdd,
ual dyma wydda, pwylla,
Hæydda koyl hen ury donn uyrdd”
y dara o gan Trystan
Yny uyd y Gwydn gwad ~
“gæir hen gyuræyth yssydd klyw
Gydag aydd ys Koddeu Kad.”
pwyll y perthi
“Bu ebostol ddygn,
Aredig ddoun,
Ddyuaol pen Annwun”
Yr hygyrchai Trystan
Yny uyd y Gwydion.
“Oyrnadedd y parhawynt
Ar hynt lledryth yr hynn a ynt”
Y gweddai gwynt y’r koddeu,
Onyd anodd yg klyw
Rac urwst auloyw y dyddeu.
brodor
Hwyrach glywch lais Daearol
Trwy len hen wernydd.
A wrandewch ar faetholion
A ddôn yn anfarwol?
Hwyrach glywch lêf Ddaearol
Dros lên hen rosydd,
Ein rhos adferol.
A wrandewch ar y wernen
A ddaw yn anochel?
Fforion greithiau dwfn
Ers teimlo erydr creulon.
Yng nghilannau serth
Ein natur welw,
Natur synn,
Sefon ni’n ddoeth.
Tros helynt hanes,
Ein trwyth ffawyddog a weinon
Er Kaer y Werin.
Ddaw ein Pwyll heb gwarel;
Blagur eiddgar, lliwgar, llon.
native
Can you hear our Earth calling
Down lines of old?
Be wise to listen sharp
To tales so bold.
Can you hear our Earth crying
Across the heath?
(Our healing heath)
Be wise to listen sharp
To tales bequeathed.
Aghast we stand, trembling
Upon our heath,
This barbed wire heath.
We explored trenches deep,
Ploughed up our wood,
Our living Earth,
In silent wrath.
For we, infused of hope,
Knew where we stood.
For our long, hard histories
Of market war,
Of culture war,
Man has been summoned down
To hear our score.
ewyllys
Erydu graig
Heb ulodau braig,
At rinwedd gudd.
Kolled ddywyll
Yw ddeithl hyll
Ofnadwy Yw;
“Dal nôl y Lan!”
Ar dyfu dros
Uilulwyddiannau,
Dal Kad Aeau,
Denu wêl graff,
Trws hen Lenni
Anniogel:
“Trysor o uraint!”
Pymtheg mil blwydd
I wyddo haid,
I ganu parch;
“Dal parch yg Yw!”
Llyma uydd Arch.
“Nys canynn ddawn
Sefyll aniawn.”
Heb gryn meirw.
Blanwch bedair
O goed anair,
Wedi lleuen;
Ddaw eto aeron
Boncyff gyson,
Onyt brysio.
Dalwch Awen;
Kerdd y koddeu:
Mae hi’n Dachwedd.
Mae’r werin gâdd
Wedi’u naddu.
Denwyd braw hyn.
A ymwelwch
Ati, uynnwch
Yn eich Pwyllgor;
Gofiwch Wanwyn
Ywydd ‘Wrin
Â’i gân yn synn.
kyuryu
Kerddyt. Rydyt
Doeth dan y Prenn.
Ual dyma kerdd y kwrdd;
“Addwys kerddyt,
Pa goddeu ydd y chi?”
(A tharyt kodd)
“Taryt Englynn
Goddeu sanctaydd
Awen uaeth,
Os glywch yn dda?”
(A tharyt kerdd)
“Kwrdd da.”
encounters
Walking freely
Like wise woods,
Druids pitch their
Ancient Spells -
Sacred groves in
Life’s expanse.
In their bindings
Wisdoms sound.
Find encounters
Well, Druid.
dysg beiryan
Os lanw llann,
A chymryd rann
I elwir hynn,
Glywch wyrth gouer
Tynged awyr;
Aweil Llewynn.
Wrandwch, Beiryan,
A chlywyt Bran.
(Wêl Englynion
Kad Goddau Gwydion)
Amaeth yw hynn.
Glywch;
Wedi annog,
Wedi gouynn,
Wrandwch wedynn;
Ddysgwch Beiryan,
A newydd uum.
log((6e+7e)/2)x
1.247237
2.494473
3.74171
4.988946
6.236183
7.483419
8.73066
9.977892
uynteruynn
Yr hynn a hewlir,
A ewlir heb alw;
Yssydd heniaith.
A thros hynn,
O hen uynteruynn,
Onyd oedl,
A thrannoeth;
Na thauod na thraen,
Na hirwaun na hudd,
Na gwau oll ar uyd,
Na galw parch Ynn,
Na ngwel y heb synn.
O gwae uu y golled
Yn Nhannwn;
Nyt weddynn
Tan wedyny.
gwyrdda (the wynd)
Heb eu koddeu, medd y beirdd - yg kywir,
Rei gyurynn milwyr keirdd,
Dros ddal gaddeu hen aweirdd
Uynyddeu deheu heirdd.
In woods where bards’ woven slurs
(Wind murmurs)
Tell of brave warriors;
Southern hills hold spirits’ Tors
In tribal bonds; old lores.
Embattled verses hold face,
Routing Nature’s embrace.
galw’r gad (keep the calling)
Kadwch rac alw ryuel - ar y Gad;
Galwch y “Dal”, a ddêl
Eto milulwyddyant tawel
Dros goddeu urig hywêl.
Keep from calling too much like - the warring;
Call the “Dal” (Hold), and draw up
Another quiet millennium
Of counting spring budding.
heini’r uorwyn (the maiden’s fitness)
Y byd a’r bod a uaethri anrhydedd
Ag anherdd yr holl auonydd
Heb ysgaru hynn a guddi hi o benn kamddeallydd.
Nyt addwy hi kywilydd
Heblaw kwrdd eilgweith a thwyll.
Ny neillti hi Dal y Uorwyn.
Because the world is everything to the Maiden she brings honour to herself and her guided with the habit of all rivers without breaking her conscience to be misunderstood. That’s fitness. She doesn’t promise scorn but isn’t fooled twice; un-avoided to keep the Maiden.
erwydd caerdydd
A milcant auerdd Tannwn,
A chlyw yr oddeuwedd,
A rwydd o ddyunach Uffern,
A hyn o dan y medd.
Wedyny eto barod,
A heb yr uorwyn sôn,
A does dim eto tawel,
Ohoni, ynys Môn.
Heb eiriau ’honi wedyn,
Rodd clyw o ni Caerdydd,
Ag erwydd eto tawen,
A chymer wrthi hudd.
A does dim eto clywed,
Na dim o ar y sôn,
A chynllun Mona ddratedd,
Oedd gandryll brodor grôn.
llechen yr auallenneu
Er kou yr Auallenneu
A ddaw (ddoy eto) tro’r trai;
“Attynnat ag aedduedhàu
Dullau o gyuryuhelli.”
“Bu hunanuedd yg kreuadur;
Uedrat heb ouyd yrrhàu.”
byddeu (worlds)
We weave worlds while
Willows warp limbs into
Shapes formed by wattle.
Wars weave too, leading
Minds into dark lightness,
Light darkness;
High ramble.
Trusts weave onwards;
Gleaming tracks rattle to
And fro as our gravity
Holds us into battle.
Minds walk together,
Used up, used forever?
Hope soaks us up too.
kad aber ystwyth
A gwae gouer gwehelyth - y’u klyweid
Gyrrau Oian gecsyth.
“Tarian kyuwydd y’i torryth;
Bu syth, Aberystwyth.”
Onyd koyl heb Abersyth,
Na hogi graig uyn lledryth.
kelwydd (don’t lie)
Fluttering leaves fall
Into soggy qualms.
Red dystopia
Leans into springtime,
Held without doubting
The chaotic birth.
Bitter differences
Laid bare to daylight,
With the light fading.
Truths befall grave lies.
Dark ends bitterly
Become sweet memory.
Lerned from these days
Of anxious turmoil.